قالیشویی : شستشو و مرمت فرش های موزه ای
درباره شستشو و مرمت فرش های موزه ای باید به مواردی مثل خاک گیری فرش، شستشوی فرش موزه ای و ترمیم آن توجه کرد .
ترمیم فرش های دستباف موزه ای از گذشته بسیار دور مورد توجه بوده
و نظر به اینکه کماکان فرش های نفیس قدمتی در گالری ها کلکسیون ها موزه ها و اماکن به نمایش در می آید
و ممکن است در اثر نگهداری و مراقبت های اشتباه
و یا بی توجهی به قدمت چنین فرش های با ارزشی آسیب های جدی و غیر قابل جبرانی متحمل شده باشد.
لذا ترمیم و احیای فرش های نفیس و موزه به صورت ویژه قاب برای ما قابل اهمیت است .
به همین دلیل نمی توان از روش های معمول و اصطلاحاً بازاری در ترمیم و بازسازی این گونه آثار استفاده کرد
و بایستی از شیوه های اصولی و خاص در رفوگری فرش های نفیس و موزه ای استفاده نمود .
رفوگری در فرش های موزه ای باید طوری انجام شود
که کاملاً شبیه سازی صورت گیرد و به گونه ای که تفاوت قسمت مرمت شده با قسمت مرمت نشده مشخص نباشد .
معمولاً در مورد فرش سن ، ملاک مهمی است که از این نظر فرش ها به چند دسته تقسیم می شوند : فرش های ۱ تا ۳۰ سال .
فرش های ۳۰ تا صد سال .
فرشهای از ۱۰۰ سال به بالا که از دست فرشهای عتیقه و موزه های به شمار می آیند .
ارزشیابی و تعیین سن فرش و شناخت مواد اولیه آن بسیار امر مهمی در مرمت به شمار می آید .
به عنوان مثال تشخیص نوع تار و پود و پرز و رنگرزی
و شیوه بافت و محل بافت یکی از اعضای مهم در مرمت فرش است
که مرمت کار باید قبل از عمل رفوگری نسبت
به آن آگاهی پیدا کند تا بتواند مراحل ترمیم را به خوبی پیش ببرد
و همچنین تغییر در بافت و رنگ نداشته باشد
و همچنین مکانیزم کار به شکل باشد که فرش مانند روز اولش شود .
خاک گیری فرش موزه ای
خاکی به روش لرزشی و یا ویبریشن یکی از مراحل اولیه احیا و فرش
و برای آماده سازی آن قبل از مرمت آن است به علت ظرافت و شکنندگی فرش های موزه ای
نمی‌توان از روش‌های معمول و با دستگاه خاک گیری صنعتی این کار را انجام داد .
به همین دلیل از شیوه لرزشی استفاده می‌کنیم در این روش ابتدا فرش روی تخته کلاف قرار میدهیم
با این کار مقداری از زمین فاصله گرفته و هنگام ماساژ دادن فرش با دستگاه لرزشی غبار خارج شده روی زمین ریخته میشود
و میتوان به راحتی آن را جمع آوری کرد و هم اینکه غبار خارج شده از فرش دوباره با فرش تمیز تماس پیدا نکرده
و به درون فرش نفوذ نمی کند این عمل را روی هر دو طرف فرش پشت و روی آن به صورت مجزا انجام می دهیم .
قالیشویی و شستشوی فرش موزه ای
قالیشویی و شستشوی فرش های موزه ای با احتیاط بیشتری نسبت به فرش های نو انجام می شود
به این صورت که ممکن است شلاق و بیل قالیشویی آسیب به این فرش ها وارد کند
لذا باید از برس های دستی و پارو های مخصوص با حساسیت بالا استفاده شود
در بعضی مواقع به علت پوسیدگی و شکنندگی فراوان امکان شستشوی بعضی از این فرش وجود ندارد
که بایستی فرش را از پشت و روح روشویی نمود به صورتی که فرش خیلی خیس نشود
و در حین تمیزی آن رطوبت ناشی از روشویی توسط تا تابش خورشید و یا هوادهی پشت فرش از بین برود .
همچنین ببینید >> بهترین قالیشویی لواسان
روش رفوگری فرش موزه ای
برای نصب فرش های موزه ای روی چهارچوب و تخته بهتر است
از میخ و روش سربند ریشه ها استفاده نشود زیرا باعث وارد شدن آسیب
و ایجاد پارگی روی فرش می شود سوزن منگنه جایگزین بسیار خوبی برای میخ است
در برخی موارد به علت ظرافت و حساسیت فرش امکان استفاده از هیچ یک نمی باشد
و باید سفرش بدون نصب روی چهارچوب و تخت مرمت شود که این کار را روی سطح صاف و تمیز انجام میدهیم.
انتخاب نوع مواد اولیه باید مطابق نوع تار و پود و پرز فرش باشد
و به دست آوردن رنگ مواد اولیه در ترمیم فرش های موزه ای بسیار مهم است .
استفاده از سوزن و انتخاب نوع آن در مراحل مختلف مرمت تاثیر فراوانی در روند کار مرمت و نمایان نشدن محل ترمیم شده دارد.
سوزن های باریک و نوک تیز که به راحتی از قوس گره عبور کند و به عمل مرمت سهولت ببخشد
در بعضی از فرشهای کهنه و عتیقه استفاده از سوزن امکان پذیر نمی باشد
زیرا عبور سوزن از قوس گره‌ها ترکیدگی و از هم پاشیدگی پشت فرش را به همراه خواهد داشت
در برخورد با این فرش ها باید از روش تدریس یا پیوندی اصطلاحاً رفوی گری بدون سوزن استفاده نمود.